ธรณีนี่นี้แม่ครอง

ธรณีนี่นี้แม่ครอง

เมื่อมีโอกาสวันว่างๆสบายๆ ใจก็หวนคืนสู่แผ่นดินถิ่นกำเนิด อยากกลับคืนสู่ธรณีแม่ ซึ่งแน่นอนมีแม่เป็นหลักชัยให้กลับไปรับไออุ่น ในแต่ละทีที่ได้กลับไปหาแม่ก็มักจะนัดหมายไปพร้อมหน้าพร้อมตากันพี่ๆน้องๆ ใบหน้าของแม่จะสดชื่นขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แต่ก็รู้ว่าหลังความแช่มชื่นนั้น แม่มีอาการเปลี่ยนแปลงไปมาก ความทรงจำเรื่องราวในอดีตเริ่มจางหาย เหตุการณ์หลายๆอย่างถูกลบเลือนไปจากคลังแห่งความทรงจำ แต่แม่กลับไม่เคยลืมลูกๆทุกคนได้เลย 

บนผืนแผ่นดินถิ่นเกิด บ้านพ่ออู่แม่ ชีวิตที่ได้เคยผ่านวัยเติบใหญ่ขึ้น พร้อมกับพี่ๆน้องๆหลายคน ที่สุดต่างก็เดินจากมาเพื่อค้นหาทางของตัวเอง หลายครั้งหลายหน เหนื่อยแสนเหนื่อยบนทางเดินที่วนเวียนด้วยโมหะและความโลภหลงใหล แต่คราวใดก็ตามต้องการปลีกวิเวก หลีกหลบภัยที่มาก่อกวน เป็นต้องย้อนกลับไปรับไออุ่นบนธรณีถิ่นนี้ บนที่ผืนเล็กๆแต่กว้างใหญ่ไพศาลไปด้วยรักและอาทร อาหารที่ว่าต้องสืบเสาะเพื่อลิ้มชิมรส ก็ไม่มีที่ไหนอร่อยเท่าอาหารจากมือแม่ นี่คงเป็นความสวยงามแห่งความสัมพันธ์ในครอบครัว คงเป็นดังเช่นคำพูดในบทละครเรื่อง “ธรณีนี่นี้ใครครอง” ที่ว่า

“ความสวยงามทั้งหมดนี้ถ้าเธอใช้สมองจำก็อาจมีวันลืม แต่ถ้าเราใช้หัวใจจำ ภาพนั้นก็อยู่กับเราตลอดไป ไม่มีวันลืม....”

ความภาคภูมิใจของคนเป็นแม่ คือการที่ได้เห็นลูกๆเติบโตขึ้นเป็นคนดี ไม่สร้างความเดือดร้อนให้ใคร มีการมีงานทำอย่างสุจริตไม่เป็นคนคดโกง แม่มักพร่ำสอนเสมอให้เป็นคนขยัน และแม่ก็เป็นตัวอย่างที่ดียิ่งในเรื่องนี้ แม้ว่าวันนี้แม่จะเข้าสู่วัยชราเต็มขั้นแล้ว แต่แม่ไม่เคยหยุดมือที่จะทำนั่นทำนี่ แม้เรี่ยวแรงจะไม่อำนวย ก็มักจะบอกคนรอบข้างให้เก็บนั่นเก็บนี่ให้หน่อย จนกลายเป็นคนน่ารำคาญในสายตาของลูกหลานในบางเวลา ก็ด้วยความขยันขันแข็งแต่ไหนแต่ไรมา ความอดทนทำงาน และความมีระเบียบไม่คิดเบียดเบียนใคร ทำให้เรามีพื้นที่แห่งความดีครอบครอง คำสั่งสอนของแม่นี้ก็ไม่ต่างอะไรกับคำสอนของย่าแดงในละครที่กล่าวว่า

“เป็นอะไรได้ทั้งนั้นลูก  ขอให้งานที่ทำสุจริต และไม่เบียดเบียนใคร  ตั้งใจมุ่งมั่นทำอย่างรู้แจ้งในสิ่งที่เราทำ  ทำอย่างสุดกำลังด้วยความรัก”

ณ แผ่นดินถิ่นเกิดที่ติดลำน้ำเจ้าพระยา แม่...ที่ยิ่งใหญ่ ที่สร้าง ที่มอบชีวิตให้กับผู้คนมารุ่นแล้วรุ่นเล่า พ่อกับแม่ก็เคยใช้ลุ่มน้ำสายนี้หาผักหาปลาเลี้ยงดูครอบครัว วันเวลาผ่านไป ครอบครัวหันมาประกอบอาชีพอย่างอื่นแต่หน้าบ้านก็ยังเป็นท่าออกลอยข่ายหาปลา ยามใดที่ได้กลับบ้าน แม่มักบอกกับคนหาปลาว่าถ้าได้ปลาขนาดพอดีสักตัวให้เก็บไว้ให้หน่อย เพื่อทำกับข้าวให้ลูกๆกิน แม้ว่าพวกเราไม่ปรารถนาจะให้แม่ต้องเหนื่อยกับการเตรียมอาหารให้พวกเรา แต่แม่ก็ยินดีทุกครั้ง ความอาทรของแม่ได้แผ่ไปยังคนอื่น เห็นได้จากวันนี้ที่ได้กลับไปนั้น มีคนนำปลาขนาดใหญ่มาให้โดยไม่คิดเงิน ด้วยเหตุผลที่ว่ามีครั้งหนึ่งแม่เคยช่วยเหลือเรื่องเงินๆทองๆกับเขาในวันที่เขาไร้สิ้นหนทาง และจากวันนั้นทำให้เขาขยันหมั่นเพียรทำมาหากิน และรู้ว่าสายน้ำมีทรัพยากรให้กินให้ใช้ตลอดมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย

“มนุษย์เราอยู่ร่วมกับธรรมชาติ ได้จนถึงทุกวันนี้ ก็เพราะเรามีใจที่แข็งแกร่ง เราล้มได้ร้องไห้ได้ แต่จงอย่าล้มเลิกความตั้งใจนะลูก...เราเป็นเพียงแค่มดปลวกก็จริง แต่เราก็ขยันและอดทน ด้วยพลังใจอันมหาศาลเท่านั้น ที่จะทำให้เราอยู่กับธรรมชาติได้อย่างกลมกลืน”

การได้มีเวลาอยู่กับแม่ ก็เป็นการย้อนความหลังของสมาชิกในครอบครัว ในหมู่พี่ๆน้องๆ มีการแลกเปลี่ยนมุมมองให้เห็นถึงความดื้อรั้นตามภาษาแห่งวัยที่หลายครอบครัวต้องข้ามผ่าน โดยเฉพาะครอบครัวใหญ่ที่มีลูกๆหลายคน ต้องมีสักคนในบ้านที่ค่อนข้างเกเรและดื้อรั้น เป็นปัญหาใหญ่ของพ่อแม่ และเป็นที่ห่วงใยที่สุดของสมาชิกในครอบครัว แม่มักบอกเล่าความทุกข์ที่มีลูกเกเร ลูกที่ชอบหาเรื่องไม่หยุดหย่อน ถามว่าแม่โกรธเกลียดมากไหม แม่บอกว่าตอนนั้นนะโมโหที่สุด แต่เมื่อลงโทษลูกอย่างสาแก่ความผิดแล้ว ในหลายครั้งน้ำตาไหลออกมา เพราะสงสารที่ลูกถูกลงโทษ ยามเมื่อครอบครัวเราก้าวผ่านบรรยากาศอันคุกรุ่นแบบนั้นมาแล้ว สิ่งที่แม่สอนสั่ง สิ่งที่แม่ลงโทษ กลับทำให้พวกเรากลายเป็นคนคุณภาพ ที่พร้อมจะน้อมรับได้ทุกอย่าง หากแม่ไม่ลงโทษ หากแม่ไม่ให้อภัย เราจะแข็งแกร่งเช่นวันนี้ได้หรือ เราพร้อมที่จะรับทุกมรสุมที่เข้ามาได้อย่างไร และที่สุดเราพร้อมที่จะให้อภัยกับทุกคนที่คิดร้ายต่อเราได้อย่างไร...

“ไม่มีใครที่ไม่เคยทำอะไรผิดพลาดในชีวิตหรอกลูก อยู่ที่เราเอาความผิดพลาดนั้นมาปรับใช้ให้เป็นบทเรียนกับชีวิตหรือเปล่า ทำพลาดครั้งหนึ่งแล้วต้องพยายามไม่ให้พลาดซ้ำในเรื่องเดิมเป็นครั้งที่สอง เขาถึงจะเรียกว่า ผิดเป็นครู” (คำพูดคุณย่าแดง ในละคร “ธรณีนี่นี้ใครครอง”)

แม่เป็นทั้งผู้ให้กำเนิด  อบรมเลี้ยงดู  ให้ความรักให้ความอบอุ่น  คอยชี้นำ  สั่งสอน  คอยปกป้องจากภัยรอบข้าง และให้อภัยยามผิดพลาด คอยพยุงยามล้มลงให้ลุกขึ้นสู้ใหม่ จนเติบใหญ่แม่ก็ยังเป็นห่วงคอยช่วยเหลือตลอด  ยามทุกข์หรือสุขเพียงใดแม่ก็เปรียบเสมือนเพื่อนอีกคนของเราที่ให้ทั้งความรักและความอบอุ่น เป็นที่พักพิงอิงกายได้เสมอ แม่ทำให้เรามากมายเกินกว่าที่เราจะตอบแทนพระคุณของแม่ได้ แม่นั้นไม่เฉพาะที่จะเป็นแม่ในสายตาของใครบางคนเท่านั้น  แม่ยังเปรียบเสมือนสิ่งต่างๆ ที่อยู่ในจิตใจของเราทุกๆคนตลอดไป ธรณีนี่นี้มีแม่ที่ครอบครองเพื่อลูกๆทุกคน ...แด่ผู้เป็นแม่ทุกคน....