ใจสั่งมา
ชื่อเรื่องดูจะเหมือนกับบทเพลงของนักร้องร็อคดัง ที่กำลังมีข่าวเรื่องที่ต้องเข้าไปบำบัดร่างกายและจิตใจ เพื่อให้หลุดพ้นจากอาการติดยาเสพย์ติด แต่ในคำว่า“ใจสั่งมา”นี้เอง มันก็มีแง่มุมมองได้หลายๆอย่าง ชีวิตของเราดำเนินไปตามที่ใจเราสั่งหรือเปล่า หรือว่าเราปล่อยตามใจโดยที่ไม่เคยหักห้ามใจที่จะสั่งให้ ลด ละ เลิก ในสิ่งเสพย์ติดที่ก่อให้เกิดกิเลส และความใฝ่ในทางที่ไม่ดี...
ใช่หรือไม่... เราต่างก็เคยได้รับคำสั่งและก็เคยเป็นคนออกคำสั่งด้วยกันทั้งนั้น แต่ส่วนมากแล้ว เรามักชอบที่จะเป็นคนออกคำสั่งมากกว่า สั่งให้คนนั้นทำนี่ คนโน้นทำนั่น ยิ่งสั่งได้มากยิ่งดูเหมือนว่าเป็นผู้มีบารมี มีอำนาจ สามารถควบคุมสิ่งต่างๆได้ มนุษย์ไม่น้อยเลย จึงพยายามก้าวเข้าสู่การที่จะเป็นคนที่ออกคำสั่ง และเราก็พากันเรียกคนเหล่านั้นว่า “เป็นคนประสบความสำเร็จในชีวิต” ในจำนวนนั้นย่อมมีคนที่สั่งแล้วคนอื่นพร้อมจะทำตาม มีบ้างบางคนสั่งแล้วคนอื่นทำ แต่มิได้ทำตามด้วยใจ หรือบางคนแอบขัดขืนฝืนทำ แต่ก็ยังมีบางคนที่สั่งผู้อื่นเป็น ซึ่งย่อมได้รับการยอมรับมากกว่าคนที่สั่งด้วยการใช้อำนาจเข้าข่ม แน่นอน คนที่ประสบความสำเร็จอย่างแท้จริง เป็นที่ยอมรับกับทุกคน ย่อมเป็นคนออกคำสั่งด้วยใจที่เปี่ยมด้วยความรักและมีเมตตาอยู่ในคำสั่งนั้นเสมอ
คนที่ออกคำสั่งมักจะเป็นผู้อาวุโส เป็นหัวหน้า เป็นคนใหญ่คนโต ซึ่งเป็นตามธรรมชาติ และก็อย่างที่กล่าวไว้หากว่าคนเหล่านั้นเป็นผู้ที่มีคุณธรรม ในคำสั่งนั้นหลายครั้งก็มักเต็มเปี่ยมไปด้วยคำสอนที่มอบให้ผู้น้อย แต่บางครั้งเนื่องด้วยอคติหรือทิฐิของผู้น้อยมักจะไม่ค่อยเข้าใจ และคิดว่าสิ่งนั้นคือคำสั่งเพียงอย่างเดียว จึงเกิดความโต้แย้งขึ้นภายใน คำสั่งที่มีพลังควรเป็นคำสั่งสอน ของผู้ผ่านวันเวลามาก่อน ของผู้ที่บรรลุภาวะทางศีลธรรมและคุณธรรม อย่างเช่นปู่ผู้ชราคนหนึ่งได้สอน (สั่ง) หลานท่านด้วยคำสั่งแบบง่ายๆ
ในวันหนึ่งที่อากาศร้อนจัด มวลดอกไม้รอบบริเวณบ้านของคุณปู่ผู้ชราโดนแดดแผดเผาจนเหี่ยวเฉาใกล้ตายเต็มที เมื่อหลานน้อยมาเห็นเข้าจึงกล่าวด้วยความตกใจว่า “แย่แล้วคุณปู่ เราต้องรีบรดน้ำพวกมันแล้วนะครับ!!!” จากนั้นจึงรีบยกถังไปตักน้ำตั้งท่าจะนำมารดต้นดอกไม้
เมื่อคุณปู่ผู้ชราเห็นเหตุการณ์จึงสั่งห้ามหลานรักว่า “อย่ารีบร้อนไป ตอนนี้แสงแดดมันแรงมาก หากรดน้ำลงไปตอนนี้ เดี๋ยวร้อนเดี๋ยวเย็น จะพาลให้ต้นไม้ ดอกไม้เหล่านี้ตายแน่ๆ รอให้ถึงยามค่ำก่อนเถิด แล้วค่อยรดน้ำนะหลาน”
ครั้นถึงยามค่ำ เหล่าดอกไม้ที่โดนแดดมาทั้งวันล้วนแห้งเหี่ยว หลานน้อยจึงบ่นว่า “ทำไมไม่รีบรดน้ำเสียตั้งแต่ตอนกลางวัน เห็นไหมล่ะ !!!! ตอนนี้ดอกไม้พวกนี้กำลังแห้งตายไปหมดแล้ว ต่อให้รดน้ำยังไง มันก็คงไม่มีวันฟื้นขึ้นมาได้หรอก”
คุณปู่ผู้ชราได้ยินดังนั้นจึงสั่งว่า “อย่าพูดมาก ไปรดน้ำให้ต้นไม้ซะหลานรัก!”
เมื่อได้น้ำที่ชุ่มฉ่ำราดรดลงไป ไม่นานนัก เหล่าดอกไม้ก็กลับมาชูช่อไสวดังเดิม หลานน้อยเห็นดังนั้น จึงอุทานด้วยความยินดีว่า “โอ้โฮ ดอกไม้เหล่านี้ช่างทนทานเสียจริงๆ ยังสามารถยื้อชีวิตไว้ไม่ยอมตายง่ายๆ”
คุณปู่ผู้ชรากล่าวแย้งว่า “เหลวไหล นี่มิใช่การยื้อชีวิตไว้ไม่ยอมตาย แต่เป็นการมีชีวิตอยู่อย่างดีต่างหาก”
“แล้วมันต่างกันอย่างไร?” หลานน้อยถามด้วยความงุนงง
คุณปู่ผู้ชรากล่าวว่า “ต่างกันซิ ปีนี้ปู่มีอายุ 80 กว่าแล้ว เรียกว่าปู่ยื้อชีวิตไว้ไม่ยอมตาย หรือว่ามีชีวิตอยู่อย่างดีเล่า?...”
หลังจากเสร็จสิ้นการทานอาหารเย็น คุณปู่ผู้ชราจึงเรียกหลานน้อยมาหา ทั้งยังถามถึงเรื่องที่ค้างคาไว้ว่า “เป็นอย่างไร คิดได้แล้วหรือยัง?...”
“คิดไม่ออกครับ” หลานน้อยตอบ
คุณปู่ผู้ชราจึงอธิบายว่า “เด็กโง่ ผู้ที่ตั้งแต่เช้าจรดเย็น เอาแต่กลัวความตาย ย่อมเรียกว่ายื้อชีวิตไว้ไม่ยอมตาย ส่วนผู้ที่มองไปข้างหน้าในทุกๆ วันจึงเรียกว่ามีชีวิตอยู่อย่างดี เมื่อมีโอกาสมีชีวิตอยู่ต่ออีกหนึ่งวันก็ต้องใช้มันให้ดีที่สุด ผู้ที่ยามมีชีวิตอยู่เอาแต่กลัวความตาย เอาแต่พร่ำวอนขอเพื่อหวังว่าตายแล้วจะได้ขึ้นสวรรค์ ล้วนไม่มีทางได้ไปสวรรค์” จากนั้นจึงกล่าวว่า “วันนี้มีชีวิตอยู่แล้ว แต่กลับไม่ตั้งใจใช้ชีวิตให้ดี เมื่อตายไปฟ้าก็คงไม่ประทานชีวิตที่ดีกว่ามาให้หรอก” (ดัดแปลงมาจากนิทานเซน)
การตั้งใจใช้ชีวิตให้ดีนั้นมีหลายหนทางด้วยกัน หนทางหนึ่ง คือ การรู้จักสั่ง ที่ไม่ใช่การสั่งคนอื่น แต่เป็นการสั่งตนเอง การสั่งให้สิ่งชั่วร้าย ปีศาจที่แฝงมากับกิเลส ตัณหาให้ออกไปจากชีวิตเรา ใจต้องสั่งให้ชีวิตดำเนินไปบนหนทางแห่งความดีโดยมีความรักและความเมตตาปรานีเป็นเครื่องชี้นำ ชีวิตย่อมมีค่าคู่ควรกับวันเวลาที่ผ่านพ้น ที่เราหายใจอยู่บนโลก หากเราจำต้องสั่งผู้อื่น ให้สั่งเพื่อสอน แล้วหมั่นย้อนมาสั่งใจตัวเองในทุกๆวัน เพื่อให้ชีวิตปราศจากสิ่งชั่วร้าย และนี่คือสิ่งที่เราต้องเป็นคนสั่งไปตลอดชีวิต เพราะเรามีสิ่งที่ไม่ดีไม่งามตามระหว่างทางในชีวิตของเราเสมอๆ หากเรารู้ว่าในชีวิตเรามีพระเจ้าประทับอยู่ภายใน พระองค์นั่นแหละที่จะคอยสั่งปีศาจในตัวเราผ่านทางใจ สั่งมาว่า “จงเงียบ และออกไปจากผู้นี้” ……